Onvrede in Vredenburg

Armbanden, Illustratie: Xandra Knoth april 2015
Armbanden, Illustratie: Xandra Knoth april 2015

Gelukkig is niet iedereen zoals ik ben. Het zou namelijk een enorme chaos worden als iedereen besloot om op een andere stoel te gaan zitten dan de stoel die gereserveerd is.

Gisterenavond ben ik naar een concert in Vredenburg gegaan. Twee minuten voordat het begon wilde ik toch echt van plaats veranderen. Naast mij zat een mevrouw met luid rammelende armbanden. Ze had zoveel armbanden om dat ik dacht: “Nou, zij is zojuist aan de slavernij ontsnapt maar ze is nog niet ontketend.” Ze rammelde met name als ze aan het praten was, dan wapperde haar handen en armbanden alle kanten op. Mijn hoop was dat ze stil zou zitten als het concert was begonnen. Toch durfde ik er niet op te vertrouwen. Tegenover mij was vak E en dat was bijna helemaal leeg. Daar wilde ik liever gaan zitten.
Omdat dit mijn tweede keer in Vredenbrug was, had ik geen idee welke kant ik op moest. Er was niemand te zien en alle deuren waren dicht. De ingangen waren ook niet logisch ingedeeld. Rood, wit, blauw, het systeem werkt vast prima als je op de stoel wilt zitten die op het kaartje staat. In mijzelf mopperend dacht ik “Was dit nou echt nodig! Dadelijk gooien ze me buiten, einde concert“. Ik kwam een paar medewerkers tegen die heel behulpzaam waren en vroegen waar mijn plaats was: “wat staat erop uw kaartje?” “Op mijn kaartje staat de stoel waarop ik niet wil zitten, ik wil naar vak E”. Ik zou een half uur moeten wachten, en in de pauze kon ik dan weer naar binnen gaan. Fijn geregeld! Toen ze uit het zicht waren ben ik ergens naar binnen geglipt, wonder boven wonder zat ik in vak E.

Het concert was overigens erg mooi, met name het Ave Maria van Verdi.

Berenbromdag

Sinds een aantal jaren circuleert dit gedicht van mij op het internet. Ik weet niet hoe het daar gekomen is. Op mijn eigen blog mag het dan ook niet ontbreken vandaar de “Berenbromdag“.

Berenbromdag
(de dag waarop iedere beer brommen mag)

Vandaag geen gelach
want het is berenbromdag.

Alle beren, waar ze ook zijn
mogen de hele dag brommen
en dat vinden ze fijn.

De honing is niet zoet
De vissen zijn te klein
Jeuk aan mijn snoet
Oh, mijn klauw doet zo’n pijn.

Morgen zijn de beren weer blij
want dan is de berenbromdag, voorbij.

Andalusië, het beeld van Spanje in de negentiende eeuw

Fragment deur Real Alcázar Sevilla

De meest bekende Andalusische steden zijn Granada met het Alhambra, Cordoba met de Mezquita en Sevilla met de toren Giralda en het paleis Reales Alcázares. Het beeld van Andalusië is een samenstelling van sociale en maatschappelijke invloeden. Andalusië was de provincie die het hele land vertegenwoordigde. Het beeld van Andalusië kwam overeen met de droom en de verbeelding van de reizigers in de Romantiek; een paradijs dichtbij het oosten waar het verleden nog zichtbaar was.

Real Alcázar Sevilla

Met de komst van de stoomtrein en stoomboot aan het einde van de negentiende eeuw werd het makkelijker om te reizen. De Europese burgerij reisde als tijdverdrijf en bepaalde het beeld van Andalusië. In vergelijking met andere Europese landen, was Spanje meer landelijk in de negentiende eeuw omdat ze nog niet zoveel industrie hadden als in de rest van Europa. En hierdoor ontstaat de tegenstelling van weinig ontwikkeling ten opzichte van de ontwikkeling.

In deze tijd werd Spanje verkocht aan Europa met het gevormde beeld van Andalusië. Eerder had de kunst over het algemeen een religieus thema maar in de negentiende eeuw begon de high society beeldende kunst te kopen. Andalusië werd buiten Spanje verkocht door schilderijen en lithografieën. De onderwerpen van de schilderijen waren typisch Andalusisch zoals een veemarkt, stieren gevechten, Andalusische danseressen en de processie in de Semana Santa in Sevilla. Daarnaast was de oosterse architectuur in Andalusië erg populair. Zelfs in de Verenigde Staten en Cuba is nog de invloed te zien van de architectuur uit het midden-oosten. Dit was ook een gevolg van de belangstelling voor Andalusië in het buitenland.

Reizigers schreven boeken en krantenartikelen over hun reizen. De mensen wilde afbeeldingen zien in boeken en tijdschriften. Het beeld van Andalusië werd op deze manier door heel Europa verspreid. De Engelse schrijver Richard Ford, reisde vier jaar door Spanje en schreef een handboek voor de reiziger (“Handbook for Travelers in Spain”). Een merkwaardig detail: Richard Ford maakte in 1839 een kleine graffiti; hij kerfde zijn naam in de fontein van de ”Patio met Leeuwen” in het Alhambra.

La Giralda Sevilla

Andalusië vertegenwoordigde Spanje op de eerste wereldtentoonstellingen. In 1851 in Londen met “El Patio de los Leones” uit het Alhambra; in 1867 in Parijs met het Moorse paleis “Real Alcázares” in Sevilla en in 1900 in Parijs met “La giralda” in Sevilla. Beter gezegd ze bedachten Andalusië tussen Parijs en Londen. Reclameslogans waren: Andalusië, Europees gemak in het oosten” of “romances of the east with comfort of the west”. Tot vandaag de dag wordt het beeld van Spanje bepaald door deze beeldvorming in de negentiende eeuw.

Een interessant boek over de culturele en literaire geschiedenis van Sevila is: “Seville, Córdoba and Granada. A cultural and literary history” de Elizabeth Nash.

Dit artikel is geschreven naar aanleiding van een conferentie in het Instituto Cervantes Utrecht: “Het beeld van Spanje in de wereld” met Ángel del Prado in 2007. Naar aanleiding van mijn vakantie in Sevilla heb ik het oorspronkelijke artikel aangepast.

De Spaanse versie van dit bericht is te lezen op het blog van Instituto Cervantes in Utrecht
http://utrecht.blogs.cervantes.es/2015/01/21/andalusie-het-beeld-van-spanje-in-de-negentiende-eeuw-andalucia-la-imagen-de-espana-en-el-siglo-xix/

Van Gogh en Gauguin het atelier in het zuiden

Van Gogh, Het gele huis, Arles
Van Gogh, Het gele huis, Arles

Al enige tijd schrijf ik in mijn kunstschrift over mooie en bijzondere tentoonstellingen. In 2002 was er in het Van Gogh Museum de tentoonstelling: “Van Gogh Gauguin, het atelier in het Zuiden”. In oktober 1888 komt Gauguin wonen in het “Gele huis”. Er is al heel veel geschreven over de samenwerking van Van Gogh en Gauguin. Mijn aantekeningen zijn een korte toelichting op de tentoonstelling maar ook de vragen die het bij me oproept.

De tentoonstelling vond ik overweldigend. Nog nooit had ik zoveel meesterwerken van Van Gogh bij elkaar gezien. Drie keer de Zonnebloemen, maar op een andere manier geschilderd. Prachtige bomen met bloesem. In de lente denk ik vaak aan de zin in een brief van Van Gogh aan zijn broer Theo: “Stuur me geld en materiaal, nu de lente is gekomen kan ik veel bomen met bloesem schilderen, daar houden de mensen van”. Opmerkelijk dat hij zich bezighield met de wensen van de kopers.

Zonnebloemen Van Gogh
Zonnebloemen Van Gogh

Het viel me ook op dat Van Gogh veel moeite heeft gedaan om Gauguin het naar de zin te maken, zijn atelier knapte hij helemaal op. Hij schilderde bijvoorbeeld de zonnebloemen om indruk te maken op Gauguin. Hij probeerde een inspirerende omgeving te creëren. Jammer dat de samenwerking niet is gelukt, althans in zijn ogen. In de tijd dat zij samenwerkten hebben ze veel mooie schilderijen gemaakt. Van Gogh was meer een realist dan Gauguin: “L’Allée des Alyscamps’” gaf Van Gogh weer zoals het was. Terwijl Gauguin dingen wegliet om het mooier te maken. Gauguin werkte ook terughoudender dan Van Gogh, minder heftige penseelstreken en een andere vlakverdeling. Van Gogh schilderde liever in zijn atelier terwijl Gauguin graag buiten schilderde. Gauguin en Van Gogh hebben in deze periode veel van elkaar geleerd. Gauguin met name het gebruik van andere kleuren.

Het is enigszins bedroevend om te zien dat Van Gogh vol overgave schilderde omdat hij anders het contact met de realiteit zou verliezen. Drie maal “La Berceuse” omdat het hem rustig maakte. En hij was steeds op zoek naar vriendschap, Gauguin had hem immers verlaten.
Op het moment dat Van Gogh stierf, moest Gauguin nog aan zijn belangrijkste werken beginnen. Je zou je kunnen afvragen welke schilderijen Van Gogh nog zou hebben gemaakt als hij niet zo jong was gestorven; meer van hetzelfde of totaal iets nieuws.

Weg is Harry Piekema en de hamsters dan…

Groot nieuws was het; Harry Piekema gaat weg bij de Appie. Ik was inmiddels al op Harry uitgekeken, mooi dat hij weggaat. In stilte hoopte ik dat de hamsters ook weg zouden gaan. Er was immers altijd een mooie samenwerking in de reclames; hamsters en Piekema, Hollands glorie.

Hamsters in actie

Vandaag kwam ik bij de Albert Hein en direct zag ik de hamsters op de grond geplakt. Ik kon mijn impuls om heel hard op ze te stampen met moeite onderdrukken. Om de hoek is het psychiatrisch ziekenhuis, dus niet de juiste plaats voor afwijkend gedrag. Of misschien toch wel. Ik probeerde zoveel mogelijk te letten op de producten waardoor ik de hamsters niet zo goed zou zien. Maar dat viel nog niet mee, hamsters, hamsters en nog eens hamsters, overal hamsters, help!

De lege flessen met statiegeld moest ik nog inleveren bij de automaat. Ik vond dat ik lekker bezig was, totdat de automaat piepte en ik een rood waarschuwingsteken zag met de knipperende tekst: “flessen niet gooien”. Wat een erg fijngevoelig apparaat, zo was er ook geen lol meer aan. Ik vroeg me wel af wat er zou gebeuren als ik de flessen nog sneller er in zou gooien. Misschien schieten ze dan terug de winkel in. En ja hoor daar is de oplossing voor de hamsterplaag, een geavanceerde hamsterkanon zodat ze om je oren vliegen. Niet alleen op de tv maar ook in het echt.