Vandaag had ik een afspraak bij de mondhygiënist en het was een enigszins vreemde zaak. Om te beginnen zien mijn tanden en tandvlees er goed uit voor iemand van mijn leeftijd, mooi zou je denken dan ben ik hier snel weg. Er waren toch een paar aandachtspunten. Om te beginnen heeft mijn tandvlees stress, het is rood op een aantal plaatsen, ik moet me dus meer ontspannen. Vervolgens zat er wat tandplak op mijn kies aan de binnenkant. Volgende keer beter poetsen zou mijn idee zijn. Zo simpel is het allemaal niet. Door mijn gestrest tandvlees en tandplak kan het plak snel toxische waarden aannemen. Als ik het niet binnen achtenveertig uur verwijder kan het tot problemen leiden, ontstoken tandvlees en gaatjes.
Foute positie
Toen hij begon met de behandeling liet hij de stoel erg ver zakken waardoor mijn hoofd ver naar beneden lag. Ik dacht direct dit is niet goed, er gaat te veel bloed naar mijn hoofd op deze manier. Waar hij nu met allerlei haakjes en machientjes bezig is. Hij merkte dat ik niet comfortabel lag, maar in plaats van de stoel wat meer omhoog te doen, moest ik ademhalen en het liefst door mijn neus.
Natriumfluoride
Door wat teruggetrokken tandvlees lag er een klein deeltje van de wortel bloot. Daarvoor bracht hij wat natriumfluoride aan. Ik had al een direct mijn twijfels, geen polonaise in mijn mond.
Afgelopen zondag ben ik naar het “Bolwerkconcert Open air” gegaan. Het is een initiatief van de bewoners in het Bolwerk. Dit was de derde keer dat zij het organiseerden.
Lisa Jacobs en Ardesko
Lisa Jacobs heeft daar eerder opgetreden en zij wilde graag nog een keer in het Bolwerk spelen omdat het een bijzondere plek is en met goede akoestiek. Ze speelde samen met het kamerorkest Ardesko. Het is een internationaal orkest en kenmerkt zich door eenheid en intimiteit. Ze spelen zonder dirigent wat leidt tot een actieve en inspirerende rol voor iedere muziekkant. Ze speelden werken van Grieg, Tchaikovsky, Mendelssohn & Piazzolla. Het eerste vioolconcert van Mendelssohn vond ik erg mooi en natuurlijk de tango van Piazzolla op de bas.
Het woei
Het weer was prima om buiten op te treden, maar er was wel behoorlijk wat wind waardoor de bladmuziek regelmatig van de standaard waaide. Terwijl de musici speelden waren ze druk bezig om hun blaadjes met wasknijpers vast te maken. Bij één windvlaag hield de violiste met haar viool het papier vast.
Samenspel
Het blijft verbazingwekkend hoe een aantal individuele musici samen een mooi samenhangend stuk kunnen spelen. Je moet erg gedisciplineerd zijn om als groep op te kunnen treden. Ik zelf zou denk ik halverwege iets anders gaan doen.
Naar aanleiding van de herdenking van de 400ste sterfdag van El Greco zal er aanstaande donderdag bij Instituto Cervantes de film El Greco worden vertoond. De regisseur Yannis Smaragdis zal na de voorstelling vragen beantwoorden. Niet iedereen is bekend met het werk van deze schilder daarom heb ik zowel in het Spaans als in het Nederlands een tekst geschreven over het leven en werk van El Greco.
Dit jaar is de herdenking van 400ste sterfdag van de schilderElGreco. Hij werd geboren in 1541 op Kreta. El Greco is de bijnaam die de ze hem gaven in Italië, zijn echte naam was Doménico Theotocoupulos.
Kreta
De byzantijnse stijl was zijn eerste ervaring met kunst en er was sinds de Middeleeuwen weinig veranderd. Deze stijl kenmerkt zich door symmetrische vormen en zonder gelijkenis met de werkelijkheid. De werken hebben een symbolische betekenis en de afbeeldingen zijn plechtig, stijf en karakteriseren zich door een intense religieuze beleving.
Italië
Toen hij naar Venetië vertrok in 1567, was El Greco 26 jaar. Het was in die tijd een belangrijk cultureel centrum. Hij werkte in het atelier van Titiaan. De Venetiaanse school had een grote invloed op zijn gebruik van kleuren, perspectief en hij leerde schilderen met olieverf. Zijn traditionele stijl verloor hij niet.
Tijdens zijn studiereis door Italie verbleef hij in verschillende steden zoals Padua, Vicenza, Verona, Bologna, Siena, Parma en Florence. In 1570 vestigde hij zich in Rome en maakte hij onderdeel uit van de groep intellectuelen rond de mecenas Kardinaal Alessandro Farnese. In deze tijd werkte hij met grote kunstenaars, met name Michelangelo, had invloed op zijn werk. Gedurende de tien jaar die hij in Italië leefde, werd hij erg beïnvloed door het Manierisme.
Het Manierisme
Het werk van El Greco kun je herkennen aan de uitgerekte figuren, dit is een kenmerk van het Manierisme. Je kunt het ook herkennen aan het gebruik van opvallende en gewaagde kleuren, de vorm, expressie en het vage licht, dat volledig onbekend was in de zestiende eeuw. Voor ons zijn de schilderijen van El Greco erg modern maar voor zijn Spaanse tijdgenoten waren ze niet zo opvallend. Een generatie later bekritiseerde de mensen zijn uitgerekte vormen die onnatuurlijk leken, slechte smaak van het kleurgebruik, een foutief perspectief, de religieuze thema’s; het leken smakeloze grappen…
El Greco was een gepassioneerd en gelovig man. Hierdoor voelde hij zich verantwoordelijk om de religieuze verhalen op een nieuwe en aangrijpende manier te vertellen.
Spanje
In 1576 reisde El Greco naar Madrid omdat hij één van de hofschilders wilde worden van Filips de Tweede. De koning vond echter de stijl van El Greco ongepast voor de religieuze afbeeldingen in het klooster van San Lorenzo el Real de El Escorial
Één jaar later, in 1577, verhuisde hij naar Toledo en woonde daar tot het einde van zijn leven. In die tijd was er geen kunstenaarsgroep gevestigd in Toledo. Hierdoor had El Greco geen concurrenten en kon hij zijn fantasierijke stijl verder ontwikkelen. Dit leidde tot een meer subjectieve en onnatuurlijke stijl.
300 jaar later…
Het duurde bijna 300 jaar om de kunst van El Greco te herontdekken en te leren kennen. Zijn stijl beïnvloedde de moderne kunst, dat wil zeggen met emoties en symbolisme in plaats van het realisme. De wreedheden van de Eerste Wereldoorlog veranderden de manier waarop “de realiteit” werd gezien en geïnterpreteerd. De weergave van de werkelijkheid was niet meer bepalend, maar het gevoel, de emoties en de symboliek het schilderij.
De herontdekking begon met de impressionisten zoals Cezanne en Manet… De invloed van El Greco ging verder in het werk van bijvoorbeeld Picasso, Diego Rivera en Marc Chagall. En ook in het expressionisme in Duitsland.
Wist u dat…
Het favoriete schilderij van Ernest Hemingway was “Vista de Toledo”, het werk bekeek hij graag in “Metropolitan Museum” in New York.
Vele generaties geloofden dat El Greco een oogziekte had, waardoor hij mensen in verkeerde proporties zag en met uitgerekte gezichten.
Antonio Palomino, schilder en schrijver uit de achttiende eeuw zei over El Greco: “wat hij goed deed, deed niemand beter, en wat hij slecht deed, deed niemand slechter”
Hij altijd zijn schilderijen in het Grieks signeerde.
Geraadpleegde literatuur en websites
Tijdschriften
Descubrir el Arte
“El proyecto museo del Greco puesta punto”, Francisco J.R. Chapparo, p. 24-28 marzo 2011
“El pintor y su ciudad”, José María Parreño, p. 30-35 marzo 2011
“Una vida en muy pocas pinceladas, José Riello, p. 18-23, marzo 2014
“Entrevista a Fernando Marías”, José Riello, p. 26-29 marzo 2014
“Santidad por encargo”, Leticia Ruiz Gómez, p. 30-35 marzo 2014
“Cinco siglos de alargada sombra”, Fransico J.R. Chaparro, p. 52-55, marzo 201
Boeken
“De kunst van het kijken”, Patrick de Rynck
“Eeuwige schoonheid”, E.H. Gombrich
Janson’s History of art
“The Arts in Spain”, John f. Moffitt
Kranten
“El pintor de las mil caras”, Javier Rodríguez Marcos, El País 14-12-13
“Pintando mundos de lo visible y lo invisible. El Greco hizo de la pintura un instrumento de investigación de realidades plural”, El País 14-12-13
“El Greco “padre” de las vanguardias” El País, 24-06-14
“El Greco en Toledo” El País 25-06-14
App
Museo del Prado second canvas (www.secondcanvas.net)
Vanochtend werd ik wakker en ook vandaag tikte de regen tegen mijn raam. Deze zomer vraag ik me regelmatig af waar al die regen vandaan komt? Zoals alles in het leven moet het een keer ophouden. Gelukkig ging ‘s middag de zon schijnen en dan ziet de wereld er direct beter uit. Om boekwinkels van de ondergang te redden, ben ik naar Bijleveld gelopen om een dichtbundel te kopen. De meeste boeken koop ik online behalve poëzie, dat wil ik aanraken en er doorheen kunnen bladeren. Ik lees graag poëzie en het is ook goed gezelschap, met poëzie voel je je nooit alleen. Voor elk moment is er een gedicht, troostend als ik me somber voel, geruststellend als ik angstig ben, vrolijke gedichten om vrolijk te blijven.
101 poems to keep you sane
Één van mijn favoriete bundels is: “101 poems to keep you sane, emergency rations for the seriously stressed” samengesteld door Daisy Goodwin.
Vaak wordt poëzie als oubollig en decadent gezien, moeilijk te begrijpen omdat het een onsamenhangend geheel is. De dichter heeft te veel vrijheid genomen en is de lezer uit het oog verloren. Dit laatste komt natuurlijk ook voort uit het principe dat als een lezer de tekst niet begrijpt, dit de schuld is van de schrijver. Sinds de jaren negentig is Jip-en-Janneketaal de norm geworden. Uiteindelijk leidt dit alleen maar tot een verarming van het taalgebruik.
“160” poëzie
Dat poëzie met haar tijd meegaat blijkt uit het onderstaande gedicht, een “160”. Deze dichtvorm is afgeleid van het maximale aantal tekens van een sms-bericht. In de bundel, “to keep me sane”, staat het onderstaande gedicht van Charlotte Fortune.
Pls, stop sendg msgs2ths
no, i am not linda,
I hv not slept w/yr sis,
+i wd nvr call any1’s ma a slag.
Gd luk w/viag.
Luv, yr wrong no. xxx
Overigens heb ik bij Bijleveld de bloemlezing “De veertig van Heytze” van Ingmar Heytze gekocht.
Gisterenavond keek ik op de website van de Volksuniversiteit of ik nog een leuke cursussen kon volgen in het najaar. Ze hadden veel cursussen, over de meest uiteenlopende onderwerpen. Zo is er bijvoorbeeld een cursus“Geestenherkening: Theorie en Praktijk”. Toen ik dit zag was ik niet echt verbaasd. Bij Trijn van de Leemput gaven ze ooit een cursus hoe regel ik mijn eigen begrafenis. Biedt wel meer zekerheid omdat het vast staat dat je doodt ga. Van het bestaan van geesten ben ik niet overtuigd. De cursus lijkt me hetzelfde als olifanten spotten op de Veluwe.
In theorie en praktijk
De naam van de cursus doet echter vermoeden dat geesten sowieso bestaan, je hoeft ze alleen nog maar te herkennen. Het is fascinerend dat de cursus bestaat uit een theorie en een praktijk gedeelte.
Het lijkt me lastig om de theorie in de praktijk te brengen. Net zoals het theorie gedeelte voor je rijbewijs ook eenvoudiger is dan de praktijk.
Goede vraag: Hoe herken ik een geest?
Het herkennen van geesten kan tot veel verrassingen maar ook tot angsten leiden. Komen de geesten naar jou toe of is het beter om naar hen toe te gaan? Kun je ze zien, voelen en ruiken zoals een natte hond? Ik vraag me überhaupt af of het mogelijk is om in tien lessen geesten te leren herkennen. Misschien lukt het als je veel aanleg hebt en er voor openstaat. Volgend trimester is er hopelijk een cursus, “Geesten laten verdwijnen: Theorie en Praktijk”. Het lijkt me namelijk wel prettig om de herkende geesten uit je leven te verbannen.
Metafysisch
De spirituele wereld is niet echt iets voor mij, te metafysisch, ongrijpbaar, verontrustend. In het Spaans zegt men “si no lo veo, no lo creo” (Als ik het niet zie, dan geloof ik het niet).
Mocht je geïnteresseerd zijn in deze cursus, dan moet ik je teleurstellen. Ik heb het verkeerd gelezen, er staat: “Gesteenteherkening: Theorie en Praktijk”. Vast ook heel leuk en erg concreet.
Entiteiten
Als je erg teleurgesteld bent dat er geen cursusgeestenherkening bestaat dan kun je via de onderstaande link kijken naar de documentaire van Frans Bromet over geestenoverlast. Quote van de geestenverdrijfster: “Ik noem het liever entiteiten. Geesten daar gaan films over, dat is niet wat echt is”. De bewoonster van het huis met geesten, gelooft evenmin in geesten.